اشاره : اسراف زیاده روی در مصرف همه چیز در زندگی فردی و اجتماعی است و شامل تمام جلوه های مصرف ناروا می شود به برخی از مصداق های ان از منظر اسلام دقت کنید 1- افراط در رفاه طلبی و تجمل گرایی خطرناک‌ترین مصادیق اسراف، افراط در رفاه طلبی، لذت جویی و تجمل گرایی است که در قرآن و روایات از آن با عنوان‌های: «اتراف» و «تنعم» یاد شده و آموزه‌های اسلامی نسبت به آن هشدار داده است. این ویژگی خطرناک، در واقع زمینه ساز انواع گناهان و آلودگی‌های فردی و اجتماعی است. در روایتی علی(ع) درباره خطر افراط در رفاه طلبی می‌فرماید: از سرمستی‌های نعمت بترسید و از سختی‌های خشم و انتقام (خداوند) دوری کنید. (نهج البلاغه، خطبه 5) بنابراین رفاه طلبی، لذت‌جویی، هواپرستی، خوش گذرانی و تجمل گرایی، چنان انسان را سرمست می‌کند که نه تنها برای مسایل انسانی و اخلاقی، ارزشی قائل نمی‌شود، بلکه در برابر کسانی که مردم را به ارزش‌های انسانی و اخلاقی دعوت می‌کنند، به مخالفت بر می‌خیزد. از این رو در همه دوران ها، مترفان (خوش گذران ها)، در صف مقدم مخالفان پیامبران الهی بودند. قرآن کریم در سوره سبا آیات 34 و 35 می‌فرماید: و (ما) در هیچ شهری، هشداردهنده‌ای نفرستادیم، جز آنکه خوش گذرانان آنها گفتند: «ما به آنچه شما بدان فرستاده شده‌اید، کافریم» و گفتند: ما دارایی و فرزندانمان از همه بیشتر است و ما عذاب نخواهیم شد. از این رو برای پیشگیری از خطری که مترفان در طول تاریخ، گرفتار آن شدند، دوری گزیدن از رفاه طلبی و تجمل گرایی، ضروری است. در روایتی از پیامبر گرامی اسلام(ص) آمده است: از نازپروردگی دور باش، که بندگان خداوند، نازپرورده نیستند. (کنزالعمال، ج3، ص 192) البته باید توجه داشت که پرهیز از تجمل گرایی، به معنای بی توجهی به آراستگی ظاهری زندگی نیست. از این رو، در روایات اسلامی، از یک سو، مسلمانان را به ساده زیستی و پرهیز از تجمل گرایی توصیه می‌کند و از سوی دیگر، به زیبایی و آراستگی ظاهری تشویق می‌کند در حدیث نبوی آمده است: هر آینه خداوند زیباست، و زیبایی را دوست می‌دارد و دوستدار آن است که نعمت خویش را بنده‌اش بنگرد. (بحارالانوار، ج 79، ص 299) به سخن دیگر، میان تجمل و تجمل‌گرایی فرق است. تجمل به معنای آراستگی ظاهر و تجمل گرایی به معنای افراط و زیاده روی در آراستگی است. میانه روی در بهره‌گیری از نعمت‌های الهی و آراستگی زندگی، امری در حد اعتدال نیکوست، اما زیاده روی در آن، مانند تنوع بیش از حد لباس و لوازم آرایشی، و محیط آرایی جدید هرساله منزل، اسراف و نکوهیده است. 2- تباه کردن ثروت یکی از وظایف عقلی و شرعی شخص مسلمان، پیشگیری از تباه شدن ثروت شخصی و مهم تر از آن، اندوخته‌های ملی است. تباهی ثروت، گاه، در نتیجه سستی در پاسداری از آن است و گاه، بر اثر مصرف نابجای آن. در روایتی از امام علی(ع) آمده است: هرکس از شما که مالی دارد، از فساد برحذر باشد که هر آینه، اگر بخشیدن آن مال، نابجا باشد، ریخت و پاش و اسراف است و هرچند نام وی را در میان مردم برمی کشد، وی را نزد خداوند، فرو می‌آورد. هیچ کس نیست که مالش را نابجا و برای غیر شایستگان صرف کند، جز آنکه خداوند، سپاس ایشان را از وی دریغ دارد و دوستی جز او در دلشان افتد. (الکافی، ج 4، ص 31) مصرف نابجا نیز مصادیق مختلفی دارد که خطرناک‌ترین آنها، مصرف کردن مال در راه گناه و کارهای ناشایست است. از امام علی(ع) نقل شده است که می‌فرماید: بخشیدن این مال برای بندگی خدا، بزرگترین نعمت، و دادن آن در راه نافرمانی خداوند، بزرگترین گرفتاری است. (غرر الحکم، ح 3392)
بنابراین همه کارهایی که به نوعی به تباهی و زوال ثروت می‌انجامد از مصادیق اسراف و از نظر اسلام نکوهیده و ناپسند به شمار می‌رود.
